Kolejnym bohaterem naszych wigilijno-świątecznych historii jest Adam Mickiewicz – jeden z najwybitniejszych twórców romantycznych, poeta, działacz polityczny i religijny, publicysta, filozof, organizator i dowódca wojskowy, nauczyciel akademicki.
Adam Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 r. w Zaosiu koło Nowogródka. Po latach młodości spędzonych w rodzinnej miejscowości, a następnie wieloletnich wojażach osiadł na emigracji w stolicy Francji. W Paryżu założył rodzinę. Tu też udzielał się politycznie i społecznie.
W kolejnych latach objął stanowisko profesora literatury łacińskiej w Lozannie, a następnie katedrę języków słowiańskich w College de France. Stał się także prezesem Wydziału Historycznego Towarzystwa Literackiego w Paryżu. Poeta w swoich wykładach otwarcie manifestował poglądy antykatolickie za co w roku 1844 zawieszono jego działalność. Mickiewicz podczas Wiosny Ludów, jako aktywny działacz polityczny utworzył legion polski we Włoszech. Wkrótce potem powrócił do Paryża i stał się redaktorem pisma Trybuna Ludów.
Mickiewicz obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego uważany jest za największego poetę polskiego romantyzmu (zaliczany do grona tzw. Trzech Wieszczów) oraz literatury polskiej, a nawet za jednego z największych na skalę europejską. Do jego najważniejszych dzieł należą zbiory poezji „Ballady i romanse”, „Sonety Krymskie”, poemat „Konrad Wallenrod”, dramat”Dziady” i epopeja narodowa „Pan Tadeusz”.
Mickiewicz, podczas wojny krymskiej udał się do Konstantynopola w Turcji, gdzie utworzył Legion Polski do walki z carską Rosją. Epidemia cholery przyniosła kres życiu wielkiego poety. Ciało wieszcza przewieziono do Paryża i pochowano na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency, gdzie do dziś stoi jego grobowiec. W roku 1890 prochy Mickiewicza spoczęły w krypcie wieszczów polskich na Wawelu.
– Bo kto siedzi w Ojczyźnie i cierpi niewolę, aby zachować życie, ten straci Ojczyznę i życie; a kto opuści Ojczyznę, aby bronił Wolności narażeniem życia swego, ten obroni Ojczyznę i będzie żyć wiecznie – to cytat z księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego – utworu poetyckiego o charakterze politycznym, napisana przez Mickiewicza i wydana w grudniu 1832 roku w Paryżu.
