Wraz z rosnącą świadomością ekologiczną i potrzebą oszczędzania zasobów wodnych, gromadzenie wody deszczowej staje się coraz bardziej popularne we Francji. Od 1 lipca 2025 roku wchodzą w życie nowe regulacje, oparte na przepisach francuskiego Kodeksu Zdrowia Publicznego. Ich celem jest ustandaryzowanie praktyk związanych z gromadzeniem i wykorzystaniem wody deszczowej, przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony zdrowia publicznego i środowiska.
Dozwolone zastosowania wody deszczowej
– Woda deszczowa może być zbierana do użytku osobistego, ale jej zastosowanie jest ściśle regulowane – wyjaśnia zespół prasowy Service-Public.fr, portalu francuskiej administracji.
– Do użycia zewnętrznego woda deszczowa może być swobodnie wykorzystywana do podlewania ogrodów, czy mycia samochodów. W tych przypadkach nie ma większych ograniczeń, a użytkowanie opiera się na zdrowym rozsądku. Natomiast do użycia wewnętrznego, dozwolone jest stosowanie wody deszczowej do spłukiwania toalet, mycia podłóg oraz prania bielizny pod warunkiem, że system obejmuje urządzenie do uzdatniania wody, w szczególności do dezynfekcji. Ważne jest, aby woda nie pochodziła z dachów zawierających pył azbestowy lub ołów, ponieważ może to prowadzić do poważnego zanieczyszczenia.
Zakaz spożycia
Woda deszczowa jest absolutnie zabroniona do picia, gotowania czy mycia naczyń ze względu na potencjalne zanieczyszczenia chemiczne, takie jak pestycydy, czy metale ciężkie zawarte w produktach budowlanych i pokryciach dachowych.
Aby legalnie zbierać wodę deszczową, należy spełnić określone wymagania techniczne.
Gromadzenie wody wymaga instalacji zbiornika, który może być naziemny lub podziemny. Zbiornik powinien być umieszczony w pobliżu dachu lub rynien, aby ułatwić zbieranie wody. Można go zainstalować samodzielnie lub zlecić to firmie, a sprzęt jest dostępny w sklepach z artykułami budowlanymi.
Kraniki lub zawory używane do wody deszczowej muszą być wyraźnie oznaczone jako „woda niepitna”, zamykane na klucz i otwierane za pomocą specjalnego narzędzia, które nie jest na stałe przymocowane. Nie mogą znajdować się w pomieszczeniach z kranikami wody pitnej, z wyjątkiem piwnic, garaży czy pomieszczeń gospodarczych.
Przy każdym punkcie poboru wody deszczowej oraz przy toaletach zasilanych tą wodą musi być umieszczony znak z napisem „L’eau non potable” (woda niepitna) oraz z odpowiednim piktogramem. Takie znaki są dostępne są także w sklepach z artykułami budowlanymi.
Obowiązki konserwacyjne
Użytkownicy systemów zbierania wody deszczowej muszą regularnie dbać o ich stan, aby zapewnić bezpieczeństwo i zgodność z przepisami – co sześć miesięcy należy sprawdzić czystość urządzeń oraz upewnić się, że znaki ostrzegawcze są widoczne, a przynajmniej raz w roku przeprowadzić dokładną konserwację zbiornika (opróżnienie, czyszczenie i dezynfekcja), filtrów oraz sprawdzić stan wszystkich zaworów i spustów.
Właściciele muszą prowadzić dziennik konserwacji, który zawiera nazwę i adres firmy przeprowadzającej konserwację (jeśli nie jest wykonywana samodzielnie), plan instalacji, datę uruchomienia systemu, przeglądów i konserwacji. W dzienniku należy także wskazać miesięczne ilości zużywanej wody deszczowej, jeśli jest ona używana wewnątrz i odprowadzana do kanalizacji.
Połączenie z systemem kanalizacyjnym
Jeśli woda deszczowa jest wykorzystywana wewnątrz domu i odprowadzana do zbiorczej kanalizacji, konieczne jest złożenie deklaracji w lokalnym urzędzie miasta (mairie). Deklaracja powinna zawierać identyfikację zbiornika oraz informacje o objętości zużywanej wody. Dane te są wykorzystywane do korekty opłat za kanalizację zbiorczą (la taxe d’assainissement collectif).
Subwencje
Niektóre gminy we Francji oferują wsparcie finansowe na zakup i instalację systemów zbierania wody deszczowej. Aby sprawdzić dostępność takich subwencji, należy skontaktować się z lokalnym urzędem miasta.
Kary za nieprzestrzeganie przepisów
Zgodnie z artykułem L.1324-4 Kodeksu Zdrowia Publicznego, nieprzestrzeganie przepisów dotyczących użytkowania wody deszczowej, które prowadzi do zanieczyszczenia publicznego systemu wody pitnej, może skutkować poważnymi konsekwencjami.
Za zanieczyszczenie systemu wody pitnej, grozi kara do trzech lat pozbawienia wolności i wysoka grzywna do 45 tys. euro. Przepis ten dotyczy również innych działań, takich jak wprowadzanie substancji szkodliwych do źródeł wody, fontann, studni czy zbiorników publicznych.
Kontrowersje i wyzwania
Niektóre źródła wskazują na pewne niejasności w nowych przepisach. Na przykład, senatorowie zwracali uwagę na potencjalne ograniczenia w używaniu wody deszczowej w budynkach mieszkalnych, co mogłoby utrudniać ekologiczne inicjatywy. Takie obawy sugerują, że nowe regulacje mogą wymagać dalszych wyjaśnień lub dostosowań, aby w pełni wspierać cele ekologiczne, takie jak te określone w „Planie Wody na lata 2023-2030”.
Podsumowanie
Gromadzenie wody deszczowej we Francji jest praktyką ekologiczną, która może przyczynić się do oszczędzania zasobów wodnych, ale wymaga ścisłego przestrzegania regulacji. Nowe przepisy, które wejdą w życie 1 lipca 2025 roku, prawdopodobnie będą kontynuacją działań zmierzających do ułatwienia użytkowania deszczówki, szczególnie w celach niedomowych, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich standardów bezpieczeństwa dla użytku domowego. Kluczowe jest przestrzeganie zasad dotyczących instalacji, konserwacji i oznakowania, aby uniknąć kar i zapewnić bezpieczne korzystanie z tego zasobu.